Język arabski - podstawowe słownictwo

Ostatnimi czasy kraje arabskie stały się bardzo popularnymi kierunkami wakacyjnymi. Wiecznie oblegane kurorty Hurghada i Sharm El-Sheikh w Egipcie, wyspa Jerba w Tunezji, marokańskie niebieskie domy w Chefchaouen - tym przyciąga Afryka. Azjatycka część natomiast kusi nas tanimi biletami i iście marsjańskimi krajobrazami Wadi Rum w Jordanii, bogactwem i splendorem w Dubaju, czy namiastką europejskiego klimatu na pustyni - Salalah w Omanie. Wszystkie te miejsca łączy jedna rzecz - język arabski. Łączy, a zarazem dzieli, gdyż zróżnicowanie dialektalne jest tak ogromne, że możemy odnieść wrażenie, że mieszkańcy tych miejsc mówią w kompletnie różnych językach.

Wybierając się za granicę, warto poznać jest najbardziej podstawowe zwroty w danym języku. Oczywiście, nie pomoże to nam w przypadku awarii silnika wypożyczonego auta na środku pustyni, ale zdecydowanie może przełamać lody i pomóc w nawiązywaniu kontaktów z tubylcami - a to bardzo pomaga w podróży i przynosi wiele benefitów. Arabowie są zachwyceni gdy słyszą język arabski z ust turystów - mając świadomość jak trudny jest to język.

W poniższym artykule przybliżę podstawowe zwroty w języku arabskim powołując się na dialekty lewantyńskie i standardowy język arabski.

1. Przywitanie

Istnieje kilka sposobów na powiedzenie komuś cześć! - i zaskoczeniem nie będzie fakt, że w każdym kraju zrobimy to inaczej. Niemniej jednak, powszechnie zrozumiałe są formy:

- Marhaban! (مَرْحَباً) - odpowiednik angielskiego hello

- Ahlan! (أهْلاً) - odpowiednik hi

- Sabah Al-Kheyr (صَباح الخَير) - odpowiednik dzień dobry. Literkę kh wymawiamy charcząco, jakbyśmy czyścili gardło przy myciu zębów ;)

- Masa Al-Kheyr (مَساء الخير) - j/w, używany po południu

- Salam Alejkum (السَلام عليكُم) - dosłowne pokój z wami - najbardziej znane muzułmańskie przywitanie, jednak obecnie ma dość uniwersalne znaczenie, często skracane do samego "Salam"

2. Pożegnanie

- Ma As-Salama (مع السَلامة) - odpowiednik do widzenia, mniej formalna wersja pożegnania

- Ila l-liqa (إلى اللِقاء) - odpowiednik do zobaczenia

- Bye bye - tak, Arabowie często używają zwykłego angielskiego bye ;)

3. Zwroty grzecznościowe

To tutaj zaczyna się prawdziwy dialektalizm. Tak na prawdę w każdym kraju poniższe formuły możemy powiedzieć w inny sposób. Niemniej jednak, są one zrozumiałe dla każdej arabskojęzycznej osoby.

- Keyfa haluka/haluki? (كيف حالُكَ\حالكِ) - odpowiednik jak tam? jak się masz?. Formę haluka używamy do mężczyzny, haluki do kobiety. W dialektach forma ta jest kompletnie zmieniona bądź skracana. Kilka przykładów:

Liban - Kif halak/halik? Kifak/Kifik?

Egipt - Ezzayak/Ezzayik?

Tunezja - Shnahwalik? (Sh=Sz)

Osobiście uważam, że forma kif halak/halik jest najlepszą i najbardziej uniwersalną formą.

- Bikheyr (بِخَير), Kwayyes (كْوَيِّس), Tamam (تَمام) - to tylko kilka możliwości jak odpowiedzieć, że wszystko z nami dobrze. Formy te są powszechnie używane we wszystkich krajach arabskojęzycznych.

- Shukran (شُكْراً) - odpowiednik dziękuję - używany wszędzie w swiecie arabskim

- Afwan (عفْواً) - odpowiednik przepraszam - głównie, gdy chcemy kogoś zaczepić. Druga forma przepraszam to Asif (آسِف) używana częściej w znaczeniu przykro mi.

4. Przydatne zwroty

- Naam (نعَم), Aywa (أيوة), Eh (أي) - słowa odpowiadające tak. Pierwszy wyraz pochodzi z klasycznego języka arabskiego, dwa pozostałe z dialektów.

- La (لا) - nie. Należy także wspomnieć o dialektalnym słowie Mush (مُش), które również bardzo często można usłyszeć na arabskich ulicach.

Ma ismuka/ismuki? (ما اسْمُكَ/سمكِ) - Jak masz na imię? Analogicznie do pytania jak się masz, pierwsza wersja używana jest do mężczyzny, druga do kobiety. Wyrażenie to pochodzi z klasycznego języka arabskiego - jeden z odpowiedników dialektalnych to Shu ismak/ismik? (شو اسمك؟).

- Hal tatakallam(ina) al-Ingliziya? (هل تَتَكَلَّم الإنجليزية؟) - Czy mówisz po angielsku? Może się przydać, gdy pojawią się problemy ze wzajemnym zrozumieniem. Forma w nawiasie (ina) jest dodawana, gdy mówimy do kobiety. Wersją dialektalną, powszechnie zrozumiałą jest Btehki Inglizi? (بتَحْكي انجليزي؟).

- La atakallam al-Arabiya (لا أتكلم العربية) - Nie mówię po arabsku.

- La afham (لا أفْهم) - Nie rozumiem. - przydatne zawsze. Wersja dialektalna, z którą można się spotkać to Mush fahim/fahma (مش فاهم/فاهمة) - odpowiednio wypowiadane przez mężczyznę/kobietę.

Jak wspomniałem wyżej, znajomość tych słów może nam pomóc w wielu sytuacjach. Należy pamiętać jednak, że słowa rodzimego użytkownika języka arabskiego mogą być zupełnie inne niż wyżej wymienione ze względu na zróżnicowanie dialektalne.